Podatek VAT od nagród w loterii, konkursie i sprzedaży premiowej

Transakcje gospodarcze czasem sprawiają trudności w rozliczeniach podatkowych w przypadku gdy stronami są dwie strony, a co dopiero gdy stron jest więcej. Taka sytuacja ma miejsce przykładowo w przypadku gdy zleceniodawca zechce do organizacji promocji swoich produktów czy firmy zaangażować agencję marketingową. Trzy podmioty występują najczęściej podczas urządzania loterii promocyjnych oraz audioteksowych: zleceniodawca, agencja marketingowa oraz laureat. O podatku VAT rozmawiają doradca podatkowy Ewelina Toczek oraz Wojciech Koczorowski z portalu loteria.org.pl.

W tym artykule są poruszone zagadnienia związane z opodatkowaniem nagród:

• ustawa o podatku od towarów i usług
• podatek vat od nagród
• podatek vat od nagród w loterii
• kasa fiskalna i ewidencja nagród w loterii
• zakup nagród na fakturę
• zwrot kosztów nabycia nagród na notę obciążeniową
• wydanie nagród w loterii
• naliczenie podatku od towarów i usług
• odliczenie podatku od towarów i usług

Wojciech Koczorowski: Jak ustalić kto jest odpowiedzialny za rozliczenia podatkowe w promocji, np. z perspektywy VAT gdy w akcję promocyjną zostaje włączona agencja marketingowa?

Ewelina Toczek: W opisanym przypadku zarówno zleceniodawca, jak i agencja marketingowa powinna dokładnie w umowie zawrzeć zakres obowiązków każdego z podmiotów. Zacząć należy przede wszystkim od ustalenia czy agencja jako zleceniobiorca jest zobowiązana tylko do organizacji konkursu promocji czy też agencja zobligowana jest do zakupienia na swój koszt oraz wydania nagród na rzecz uczestników konkursu czy promocji.

WK: Jeżeli agencja dostaje nagrody od zleceniodawcy lub zleceniodawca przekazuje środki pieniężne na wypłatę nagrody czy na zakup wskazanych przez zleceniodawcę nagród (faktura za zakup nagród jest wystawiona na zlecającego) i dodatkowo np. zleceniodawca przekazuje te nagrody laureatom, to kto jest odpowiedzialny za rozliczenie nagród w promocji pod względem VAT?

ET: W takim przypadku z punktu widzenia podatku VAT nie dochodzi do przeniesienia prawa własności nagród między zleceniodawcą a agencją, więc co do zasady zleceniodawca ma prawo odliczyć VAT z takiej faktury, ale również zobowiązany jest do rozliczenia podatku należnego z tytułu bezpłatnego wydania nagrody na rzecz laureatów. 

WK: A co w przypadku jeżeli w umowie wskazane jest, że agencja jest zobowiązana do zakupu nagród w ramach usługi organizacji loterii lub konkursu?

ET: Jeżeli agencja w swoim imieniu nabywa nagrody i jest wskazana na zakupowej fakturze VAT jako nabywca, to w takim przypadku możemy mieć do czynienia z różnymi sytuacjami.  Najczęściej to agencja kupuje takie nagrody i przekazuje je bezpośrednio uczestnikowi promocji. W takim przypadku agencja co do zasady ma prawo do odliczenia VAT z takiej faktury, ale zobowiązana jest również do rozliczenia podatku VAT należnego z tytułu wydania nagród na rzecz laureatów (oczywiście o ile jest on należny). W celu obciążenia zleceniodawcy konkursu kosztem zakupu nagród, agencja powinna wystawić na zleceniodawcę notę obciążeniową, a nie fakturę VAT.

WK: Jak przedstawia się obowiązek VAT od nagród w sytuacji gdy agencja sprzedaje nagrody Zleceniodawcy?

ET: W przypadku gdy agencja kupuje nagrody w swoim imieniu, ale przed wydaniem ich uczestnikowi promocji czy też konkursu odsprzedaje je na rzecz zleceniodawcy, agencja powinna na rzecz zleceniodawcy wystawić fakturę VAT za sprzedaż takich nagród. W tym przypadku od faktury zakupowej agencja ma prawo odliczyć VAT, ale też zobowiązana jest zapłacić VAT należny z tytułu sprzedaży nagród na rzecz zleceniodawcy. W tym przypadku to zleceniodawca zobligowany będzie do rozliczenia VAT z tytułu wydania nagród na rzecz osób fizycznych. W takim wypadku pamiętać należy, że trzeba udowodnić, że doszło do przeniesienia prawa własności towarów pomiędzy agencją a zleceniodawcą.

WK: Już mniej więcej mamy określone role tj. kto i w jakiej sytuacji jest odpowiedzialny za rozliczenie podatku VAT. Pojawia się kolejne pytanie – kiedy z perspektywy VAT nagrody na rzecz laureata loterii powinno zostać opodatkowane VAT?

ET: Przepisy VAT wskazują, że jako odpłatną dostawę towarów należy co do zasady traktować również nieodpłatne wydanie towarów jeżeli przy nabyciu towarów przysługiwało nabywcy prawo do odliczenia podatku VAT. Warunkiem zastosowania prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek między nabytymi towarami lub usługami a czynnościami opodatkowanymi nabywcy. Związek ten może mieć charakter bezpośredni albo pośredni. Dlatego też co do zasady przy nieodpłatnym wydaniu nagród podmiot odpowiedzialny za rozliczenie transakcji (agencja albo zleceniodawca) mający prawo do odliczenia VAT przy nabyciu takich nagród powinien naliczyć podatek VAT należny od ich wydania, ale są wyjątki. 

Te nagrody w promocji nie są opodatkowane podatkiem VAT

Przekazanie nagród o wartości powyżej 100 złotych związane jest z koniecznością naliczenia podatku VAT należnego od wydania.

WK: Jeżeli już ustalimy, że przekazanie nagród w loterii, konkursie lub innej akcji marketingowej powinno zostać opodatkowane podatkiem VAT, to w jaki sposób udokumentować takie wydanie na rzecz osób fizycznych?

ET: Sprzedaż na rzecz osób fizycznych ewidencjonowana jest na kasie fiskalnej. 

WK: Czy to oznacza, że agencje marketingowe muszą mieć kasy fiskalne i dokładać paragony do nagrody w loterii?

ET: Przepisy przewidują jednak szereg wyłączeń z obowiązku ewidencjonowania na kasie fiskalnej. Jednym z nich jest m.in. niski wolumen transakcji na rzecz osób fizycznych w skali roku podatkowego (do 20 000 złotych). Zwolnieniem z obowiązku ewidencjonowania sprzedaży na kasie fiskalnej dotyczy zarówno czynnych podatników VAT, jak i zwolnionych. W przypadku czynnych podatników VAT w przypadku ustalania limitu obrotu uwzględniają oni kwoty netto, w przypadku natomiast podmiotów zwolnionych z VAT limit obrotów ustalany jest na podstawie całości należności brutto. Dodać należy, że limit liczony jest proporcjonalnie do miesięcy, więc jeżeli podatnik rozpoczyna prowadzenie działalności w trakcie trwającego roku kalendarzowego powinien wziąć to pod uwagę. W przypadku gdy limit obrotów przypadających na transakcje z osobami fizycznymi uprawniający do zwolnienia zostanie przekroczony, podatnik VAT ma dwa miesiące następujące po miesiącu, w którym przekroczony został obrót na zainstalowanie kasy. Dlatego też jeżeli zleceniodawca czy też agencja co do zasady dokonują transakcji z podatnikami VAT, a nieodpłatne wydanie nagród czy towarów na rzecz osób fizycznych stanowi rzadko występującą transakcje, może ona skorzystać z tego zwolnienia i nie rejestrować na kasie fiskalnej takiego wydania.

Ewelina Toczek: Jeżeli wydanie nagrody w loterii (konkursie, promocji) na rzecz osoby fizycznej nie wiąże się z koniecznością ewidencji na kasie fiskalnej, to w takim razie podatek VAT należny może zostać wykazany np. na wewnętrznym dokumencie zbiorczym ujętym w rozliczeniach VAT podatnika. Przy określaniu danych, jakie powinny się znaleźć na dokumencie wewnętrznym, można posłużyć się elementami dotyczącymi faktury dlatego też dokument taki powinien zawierać takie informacje jak m.in. data wystawienia, data dokonania dostawy towarów, kolejny numer, dane stron, opis rodzaju transakcji, wartość netto, stawkę VAT, podatek VAT. 

Wojciech Koczorowski: Jestem przekonany, że uporządkowaliśmy zagadnienia rozliczeń pomiędzy zleceniodawcą, agencją promocyjną oraz uczestnikiem akcji promocyjnej. Bardzo dziękuję za rozmowę.

Posłowie od autorów: pojawiają się również opinie jakoby agencji nie przysługiwało prawo do odliczenia VAT naliczonego z faktury VAT dokumentującej nabycie nagród, a co za tym idzie agencja nie musiałaby naliczać VAT należnego z tytułu nieodpłatnego przekazania takich nagród na rzecz uczestników konkursu czy promocji, jednakże co do zasady pogląd taki nie ma uzasadnienia w praktyce organów podatkowych czy orzecznictwie sądów administracyjnych

Przepisy w zakresie podatku VAT od nagród

• ^{Art. 7, art. 8, art. 86, art.111  Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tj. Dz. U. z 2021 poz. 685)}
• ^{Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 grudnia 2018 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz.U. z 2018 poz. 2519)}
• ^{Orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 7 października 2010 r. w sprawach połączonych C-53/09 i 55/09 Loyalty Management UK i Baxi Group}

^{Informacje zawarte w powyższym artykule zostały zamieszczone jedynie w celu informacyjnym. Żadna z informacji znajdujących się w artykule nie stanowi porady prawnej czy podatkowej w indywidualnej sprawie i nie może być jako taka traktowana.}

Przeczytaj także:

Podatki od nagród – lista artykułów

Najnowsze artykuły:

• Loteria 7aut: Zwycięzcy odebrali samochody od Buddy. Sprawdź, które możesz kupić.
• Loteria na zrzutce
• Loteria mammograficzna • los za badania
• Sukcesy w loteriach dla dobroczynności w 2023 • webinar
• Losowanie nagród w konkursie